همه چیز در مورد ضد یخ

با شروع شدن هوای سرد بسیاری از افراد به دنبال بررسی ضد یخ و تعویض آن هستند، اما ممکن است که اطلاعاتی در مورد ضد یخ نداشته باشند. ما در این مقاله به بررسی جامع ضد یخ و تفاوت آن با مایع خنک کننده و همچنین کاربردهای آن برای شما به طور کامل خواهیم پرداخت

ضد یخ چیست؟

ابتدا کار را با تعریف ضد یخ شروع کنیم، ضد یخ مایعی است که به خودی خود بی‌رنگ و بی‌بو است، هنگام تولید ضدیخ به آن رنگ مخصوص اضافه می‌شود تا ضد یخ از مایعات مشابه همچون آب قابل تشخیص شود.
ضد یخ مایعی است که برای جلوگیری از یخ زدن خودرو در هوای سرد و همچنین جوش آوردن آن در هوای گرم تابستان جلوگیری می‌کند. ماده تشکیل دهنده ضد یخ ترکیبی از آب و یک نوع الکل به نام اتیلن گلیکول می‌باشد.
ضد یخ به صورت مایع غلیظ عرضه می‌شودو قبل از استفاده باید رقیق شود. مایع خنک کننده موتور همان کار ضد یخ را انجام می‌دهد اما آماده‌ی استفاده است و نیازی به رقیق شدن ندارد.
خودرو شما در طول سال و نه فقط در زمستان به ضد یخ نیاز دارد. ضد یخ به محافظت از موتور شما در برابر خوردگی و انتقال حرارت کمک می‌کند و از ایجاد زنگ زدگی و رسوب و همچنین در دماهای گرم با بالا بردن نقطه جوش آب در سیستم خنک کننده از گرم شدن بیش از حد موتور خودرو شما جلوگیری می‌کند.

کاربرد ضد یخ

بعد از آشنا شدن با ضد یخ و مواد تشکیل دهنده آن، نوبت به بررسی کاربرهای این محصول می‌رسد.
یکی از اصلی ترین وظایف ضد یخ همانطور که از اسم آن مشخص است جلوگیری از یخ زدن خودرو در هوای سرد است. قطعاتی که برای ساخت موتور خودرو استفاده شده اند از جنس فلز می‌باشد که در صورت یخ زدگی دچار آسیب بسیار جدی خواهد شد. وظیفه‌ی ضد یخ در اینجا پایین آوردن دمای انجماد آب برای جلوگیری از یخ زدن سیستم خنک کننده ماشین و به دنبال آن جلوگیری از آسیب و ترک خوردن سیلندر و رادیاتور می‌باشد.
یکی دیگر از کاربردهای بسیار مهم ضد یخ جلوگیری از خوردگی و اکسید شدن موتور و قطعات استفاده شده در آن می‌باشد. چرخش آب در سیستم خنک کننده ماشین به مرور زمان باعث خورده شدن و ضعیف شدن قطعات می‌شود که با استفاده از ضدیخ از این فرایند جلوگیری می‌شود.

آیا ضد یخ و مایع خنک کننده یکسان هستند؟

انواع مختلفی از ضدیخ برای خودروها وجود دارد. فرمولاسیون مختلف در رنگ های متنوعی وجود دارد که از سبز و آبی تا صورتی روشن متغیر است که رنگ آن هیچ گونه ارتباطی با کیفیت آن ندارد و براساس رنگ نمی‌توان در مورد کیفیت آن نظر داد.
برخی از آن‌ها به صورت غلیظ فروخته می‌شوند، در حالی که برخی دیگر محلول های مخلوط آماده هستند.
ضدیخ و حنک کننده بسیار شبیه هستند و کار مشابهی را انجام می‌دهند اما غلظت های متفاوتی دارند.
همان طور که گفته شد قبل از استفاده از ضدیخ باید با آب رقیق شود ولی مایع خنک کننده موتور آماده است بنابراین بدون نیاز به رقیق کردن قابل استفاده است.

نکات مهم در مورد ضد یخ خودرو

برای بهره بردن بیشتر از ویژگی های ضد یخ باید به نکات زیر دقت کنید:
همان طور که توضیح داده شد هیچ گاه نباید ضد یخ را به صورت غلیظ در رادیاتور خودرو ریخت زیرا توانایی چندانی برای جلوگیری از یخ زدن و همچنین جلوگیری از جوش آوردن خودرو ندارد. رایج ترین نسبتی که برای استفاده از ضد یخ توصیه می‌شود، در مناطق گرم 70% آب و 30% ضد یخ است و در مناطق معتدل و سرد نسبت 50 به 50 است. البته توصیه می‌شود که آب مورد استفاده باید سختی بسیار پایینی داشته باشد و بهترین گزینه آب دیونیزه یا همان آب مقطر است.
توجه داشته باشید هرگز ضدیخ با برندهای مختلف، حتی در صورت یکسان بودن رنگ آنها با یکدیگر مخلوط نکنید. این ترکیب می‌تواند به سیستم خنک کننده ماشین آسیب جدی وارد کند.
از ویژگی‌های مهم ضدیخ، ضد حریق بودن آن و مقاومت در برابر اشتعال است و از نشانه‌های خراب شدن ضد یخ بوی نا مبطوع آن است.

مشخصات ضد یخ با کیفیت

برای انتخاب یک ضد یخ با کیفیت و مناسب باید ویژگی ها و مشخصات آن را به خوبی بدانید، در ادامه به معرفی مشخصات یک ضد یخ خوب خواهیم پرداخت:

• نقطه انجماد پایین
  یکی از اصلی ترین کاربردهای ضدیخ پایین آوردن نقطه انجماد آب برای جلوگیری از یخ زدن در هوای سرد است، هر چقدر که دمای انجماد پایین تر باشد عملکرد ضد یخ بهتر است.
• نقطه جوش بالا
  از سوی دیگر یک ضد یخ خوب باید دمای جوش آب را به مقدار زیادی بالا ببرد تا از جوش آمدن خودرو جلوگیری کند.
• پایداری شیمیای بالا
  ضد یخ باید از نظر شیمیایی، پایداری بالایی داشته باشد به گونه ای که در طولانی مدت عملکرد اولیه را داشته باشد و کارایی خود را از دست ندهد.
• انتقال حرارت موثر
  ضد یخ خوب باید ضریب انتقال حرارت بسیار بالایی داشته باشد تا از آسیب به سیستم خنک کننده خودرو جلوگیری کند.
• داشتن کف به مقدار کم
  یکی از ویژگی های ضد یخ جلوگیری از زنگ زدگی و رسوبات در سیستم خنک کننده موتور است که داشتن مقداری جزئی کف برای این کار بسیار مهم است.
• جلوگیری از خوردگی
  از دیگر کاربردهای مهم ضد یخ جلوگیری از خوردگی سیستم خنک کننده موتور است. یک ضد یخ خوب باید از مواد ضد خوردگی در ترکیب خود داشته باشد که در بالا نیز به آن اشاره کرده ایم.

علت تعویض ضد یخ

یکی از دلایل تعویض منظم ضد یخ خودرو جلوگیری از بین رفتن خاصیت ضد خورندگی آن است. در صورتی که ضد یخ خودرو به مدت طولانی عوض نشود خاصیت ضد خورندگی آن از بین می رود و به طبع آن خاصیت مقاومت در برابر یخ زدن و جوش آوردن نیز کاهش پیدا می کند و به مرور زمان به موتور و سیستم خنک کننده ماشین آسیب وارد می کند.

بهترین زمان تعویض ضد یخ

مدت زمان تعویض ضد یخ بسته به نوع ضد یخ استفاده شده متفاوت است. به طور کلی دو نوع ضد یخ از نظر کیفی وجود دارد، ضد یخ پایه معدنی و ضد یخ پایه آلی.
اکثر ضد یخ های موجود در بازار از نوع پایه معدنی هستند و بهترین زمان تعویض آن به صورت سالیانه است. طول عمر تعویض ضد یخ بر پایه آلی بیشتر و چیزی در حدود سه سال می باشد. توصیه می شود تعویض ضد یخ را به صورت سالانه انجام شود.

نشانه‌های کمبود ضد یخ

علایم کمبود ضد یخ عبارتند از :

• استشمام بوی شیرین در داخل خودرو
• مشاهده لایه چربی در شیشه داخل خودرو
• کاهش قدرت و توان گرمای بخاری
• روشن شدن چراغ مربوط به ضد یخ

در صورتی که با هر یک از این نشانه ها روبرو شدید نسبت به شارژ ضد یخ ماشین خود اقدام کنید.

انواع ضد یخ خودرو عبارتند از :

ضد یخ سبز
ضد یخ سبزجز اولین ضد یخ هایی بود که به بازار عرضه شد و به عنوان اولین گزینه برای خودرو ها شناخته می‌شود و حدود دو تا سه سال ماندگاری دارد.

ضد یخ  OAT
ضد یخ OAT مخفف کلمه‌ی  (Organic Acid Technology) است که از تکنولوژِ اسیدهای عالی استفاده می‌کند و برخلاف ضد یخ سبز که ماندگاری دو تا سه سال دارد با ماندگاری 5 ساله و رنگ های مختلف عرضه می‌گردد.

ضد یخ ترکیبی یا هیبریدی  (HOAT)
این ضد یخ ترکیبی از ضد یخ سنتی و ضد یخ OAT است که ضد یخ HOAT نامیده شده است. معمولا با مایع خنک کننده فعلی خودرو سازگار است و می توانید آن را بدون نگرانی از سازگاری با مایع خنک‌کننده قبلی، با کمی آب مخلوط کرده و به موتور اضافه کنید. در حالی که امکان اضافه کردن ضد یخ OAT به ضد یخ معمولی قبلی خودرو وجود ندارد، این دو نوع ضد یخ با هم سازگار نیستند.

سخن پایانی

ضد یخ یکی از اجزای مهم سیستم خنک کننده خودرو است که علاوه بر کاربردهای معمول خود مانند جلوگیری از یخ زدن و جوش آوردن یک ماده ضد خوردگی و رسوبات است که برای حفظ سلامت و عملکرد صحیح سیستم خنک کننده خودرو بسیار مهم است.